De vierdaagse werkweek

De vierdaagse werkweek in jouw bedrijf voorstellen: voordelen en hoe het te implementeren

Meer dan 64% van de werknemers zou bereid zijn om een vierdaagse werkweek in Nederland te omarmen. Het is ingevoerd in België en IJsland, en wordt getest in Spanje en Engeland. Zou de vierdaagse werkweek de oplossing kunnen zijn om teams opnieuw te motiveren en talent aan te trekken?

De vierdaagse werkweek: succesvolle experimenten

Sinds de Robien-wet van 1996 bestaat de vierdaagse werkweek in Frankrijk, maar deze is nog niet wijdverspreid. Veel landen hebben besloten om deze nieuwe manier van werken te onderzoeken. IJsland was het eerste land dat het experiment uitvoerde. Tussen 2015 en 2019 toonde het land aan dat de vierdaagse werkweek werknemers zowel meer uitgerust als productiever maakte.

In het kader van een hervormingsproject is de vierdaagse werkweek nu wettelijk toegestaan in België. Sinds februari 2022 kunnen werknemers ervoor kiezen om vier dagen per week te werken, met behoud van hetzelfde aantal wekelijkse uren (38 tot 40 uur) en hetzelfde salaris.

In Spanje wordt de vierdaagse werkweek getest in 200 bedrijven: werknemers krijgen hetzelfde salaris voor 32 uur werk per week.

De vierdaagse werkweek in Engeland: een overtuigend succes

Zes maanden lang werd de vierdaagse werkweek getest in Engeland en het overtuigde de bedrijven. Gecoördineerd door de NGO 4 Day Week Global en de universiteiten van Cambridge en Boston College, namen 61 bedrijven en ongeveer 3.000 werknemers deel aan het experiment. De resultaten zijn zeer positief:

63% van de bedrijven had meer succes met het aantrekken en behouden van talent dankzij dit systeem.
92% van de bedrijven gaat de vierdaagse werkweek permanent invoeren.
39% van de werknemers had minder stress.
71% had minder last van burn-out.
60% van de werknemers had een beter evenwicht tussen werk en privéleven.
15% van de werknemers zei dat geen enkel geldbedrag hen zou kunnen overtuigen om terug te keren naar een vijfdaagse werkweek.

Wat zijn de voordelen voor bedrijven?

De verschillende experimenten hebben aangetoond dat de vierdaagse werkweek de stress van werknemers vermindert en hun motivatie verhoogt.

De vierdaagse werkweek biedt verschillende voordelen voor bedrijven. Hier zijn enkele van de belangrijkste voordelen:

Hogere productiviteit: Werknemers zijn vaak meer gefocust en efficiënter als ze minder uren werken. Dit komt omdat ze hun tijd beter beheren en hun werk binnen de kortere week afronden.
Verbeterde werknemerstevredenheid: Medewerkers krijgen meer vrije tijd om te ontspannen en hun privéleven te organiseren, wat leidt tot een betere balans tussen werk en privé. Tevreden werknemers zijn doorgaans meer gemotiveerd en betrokken, wat de werksfeer en prestaties ten goede komt.
Lagere stress en minder ziekteverzuim: Minder werkuren en meer rust kunnen bijdragen aan een vermindering van stressgerelateerde klachten, zoals burn-out, angst en vermoeidheid. Dit resulteert in een lager ziekteverzuim, wat voordelig is voor de continuïteit en kostenbesparing.
Betere talentwerving en -behoud: Bedrijven die een vierdaagse werkweek aanbieden, trekken vaak meer talent aan en hebben een beter retentiepercentage. Het aanbieden van deze flexibele arbeidsvoorwaarden kan een aantrekkelijk voordeel zijn op een concurrerende arbeidsmarkt.
Kostenbesparing: Minder dagen op kantoor kan resulteren in lagere operationele kosten, zoals energiekosten, kantoorbenodigdheden en andere bedrijfskosten. Dit kan vooral nuttig zijn voor bedrijven die een hybride of volledig remote werkmodel hanteren.
Innovatie en creativiteit: Werknemers die minder werken, maar wel meer rust en vrije tijd hebben, komen vaak terug met vernieuwde energie en creativiteit. Dit kan leiden tot nieuwe ideeën en oplossingen voor bedrijfsuitdagingen.
Duurzaamheid: Minder woon-werkverkeer en minder gebruik van bedrijfsfaciliteiten dragen bij aan een verminderde ecologische voetafdruk, wat positief is voor bedrijven die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan.

Kortom, de vierdaagse werkweek kan zowel de prestaties van bedrijven verbeteren als bijdragen aan een gezondere, meer gemotiveerde en stabiele werkvloer.

Het implementeren van een vierdaagse werkweek vereist zorgvuldige planning en afstemming om ervoor te zorgen dat het zowel voor het bedrijf als voor de werknemers succesvol is.

Hier zijn de stappen die je kunt volgen om een vierdaagse werkweek te implementeren:

Analyseer de bedrijfsbehoeften

Beoordeel de huidige werkprocessen: Bekijk welke taken essentieel zijn en of deze binnen een kortere werkweek kunnen worden uitgevoerd.
Identificeer knelpunten: Analyseer of er specifieke functies of afdelingen zijn waar een vierdaagse werkweek moeilijk uitvoerbaar zou kunnen zijn, en bedenk mogelijke oplossingen.

Stel duidelijke doelen en verwachtingen

Definieer succescriteria: Wat verwacht je van de vierdaagse werkweek? Dit kan verbeterde productiviteit, een lager ziekteverzuim of hogere werknemerstevredenheid zijn.
Maak doelen meetbaar: Bepaal hoe je de impact van de vierdaagse werkweek op het bedrijf gaat meten, zoals klanttevredenheid, projectdeadlines en teamprestaties.

Voer een pilotprogramma uit

Test op kleine schaal: Voer een proefperiode van bijvoorbeeld zes maanden uit binnen een afdeling of team voordat je het breder toepast. Dit helpt om te ontdekken wat werkt en waar aanpassingen nodig zijn.
Vraag om feedback: Verzamel voortdurend feedback van medewerkers en managers om te zien wat goed gaat en welke uitdagingen er zijn.

Flexibiliteit in roosters

Bepaal het werkrooster: Beslis of de vierdaagse werkweek voor iedereen op dezelfde dagen geldt of dat werknemers de vrijheid hebben om hun vrije dag te kiezen. Sommige bedrijven werken bijvoorbeeld met roterende schema’s om operationele continuïteit te waarborgen.
Houd klantenservice en deadlines in gedachten: Als er klantenondersteuning nodig is, moet je ervoor zorgen dat er altijd voldoende dekking is, bijvoorbeeld door een schema met wisselende vrije dagen.

Herzie werktijden en productiviteitsverwachtingen

Verkort de werkweek zonder salarisvermindering: Dit houdt in dat werknemers nog steeds hun volledige salaris ontvangen, maar in vier dagen het werk van vijf dagen doen. Dit vereist een focus op productiviteit en prioriteiten.
Kijk naar resultaten, niet naar uren: Verander de focus van het aantal gewerkte uren naar de kwaliteit en resultaten van het werk.

Communiceer duidelijk

Informeer alle belanghebbenden: Zorg ervoor dat zowel medewerkers als externe stakeholders, zoals klanten en leveranciers, goed op de hoogte zijn van de veranderingen.
Train managers en teams: Zorg ervoor dat managers goed zijn voorbereid om hun teams te begeleiden en te ondersteunen in deze nieuwe werkstructuur.

Maak gebruik van technologie

Gebruik tools voor samenwerking en tijdbeheer: Zorg ervoor dat teams gebruikmaken van productiviteitstools zoals projectmanagementsoftware (bijv. Asana, Trello) en communicatieplatforms (bijv. Slack, Microsoft Teams) om samenwerking en efficiëntie te verbeteren.
Automatiseer processen waar mogelijk: Identificeer repetitieve taken die kunnen worden geautomatiseerd, zodat werknemers zich kunnen concentreren op belangrijkere taken.

Monitor en evalueer regelmatig

Meet prestaties en impact: Monitor continu de impact op de productiviteit, tevredenheid en bedrijfsresultaten. Gebruik hiervoor enquêtes en prestatiegegevens.
Pas aan waar nodig: Op basis van de evaluaties kun je veranderingen aanbrengen in het werkrooster of processen optimaliseren om de werkweek verder te verbeteren.

Zorg voor continuïteit en flexibiliteit

Houd een flexibele benadering: Het kan zijn dat sommige werknemers of afdelingen een andere aanpak nodig hebben. Wees bereid om aanpassingen te doen, zoals hybride modellen of tijdelijke terugkeer naar een vijfdaagse werkweek indien nodig.
Bied opties aan voor uitzonderingen: Niet alle medewerkers zullen dezelfde behoeften of voorkeuren hebben, dus het kan zinvol zijn om flexibele werktijden te blijven aanbieden.

Bevorder een cultuur van vertrouwen

Vertrouw op je medewerkers: Succes in een vierdaagse werkweek vereist een cultuur van vertrouwen waarin medewerkers de verantwoordelijkheid nemen voor hun werk en resultaten.
Moedig een gezonde balans aan: Stimuleer werknemers om hun vrije dagen te gebruiken voor ontspanning en zelfzorg, wat kan bijdragen aan hun langetermijnwelzijn en productiviteit.

Door deze stappen zorgvuldig te volgen, kan een vierdaagse werkweek effectief worden ingevoerd, met voordelen voor zowel de medewerkers als het bedrijf.

Dit systeem is wellicht niet geschikt voor elk bedrijf, dus het is belangrijk om de juiste balans te vinden voor zowel het bedrijf als de medewerkers.